1941'deki Makedon Ayaklanması Günü
11 Ekim, Cumartesi
Tarihî anlam
Bu tatil, II. Dünya Savaşı sırasında Makedon halkının faşist işgale karşı mücadelesinin başlangıcına adanmıştır. Resmî ve tarihî versiyona göre, 11 Ekim 1941’de Makedonya’daki ilk partizan birlikleri işgal güçleriyle savaşa girmiş ve Prilep’teki kışlaya saldırmıştır. Bu tarih, Makedonların ulusal kurtuluş hareketinin başlangıcını simgeleyen sembolik bir dönüm noktası olarak kabul edilir.
Tatilin statüsü ve doğası
Bu tatil ulusal bir tatil statüsüne sahiptir ve resmî tatil olarak kabul edilir. Ülke genelinde resmi törenler, çelenk koyma etkinlikleri, anma faaliyetleri ve toplantılar düzenlenir. Kuzey Makedonya’nın en önemli ulusal tatillerinden biri olarak, faşizme karşı tarihî mücadeleyi ve bağımsızlık arzusunu yansıtır.
Kutlama özellikleri
1. Hükümet temsilcileri ve ülke cumhurbaşkanının resmi konuşmaları.
2. Direniş savaşçıları ve II. Dünya Savaşı kahramanlarının anıtlarına çelenk koyma.
3. Mitingler, konserler, sergiler, film gösterimleri ve belgesel sunumları düzenlenmesi.
4. Makedon direnişi tarihine adanmış eğitim programları ve okul dersleri.
Diğer Makedon tatilleri ile bağlantısı Ayaklanma Günü, Kuzey Makedonya ulusal takvimindeki diğer önemli tarihleri tamamlar:
1. 2 Ağustos — Cumhuriyet Günü (Ilinden), 1903 Ilinden Ayaklanması ve Kruševo Cumhuriyeti’nin ilanıyla bağlantılıdır.
2. 23 Ekim — Makedon Devrimci Mücadele Günü, 1893’te İç Makedon Devrimci Örgütü’nün (IMRO) kuruluşunu anmaktadır.
Eleştiriler ve tartışmalar Ayaklanma Günü, bazen tarihçiler ve kamuoyu arasında tartışmalara yol açar. Bazıları, tarih seçimi ve olayların yorumunun savaş sonrası ideolojiyi yansıttığını düşünürken, diğerleri günü özgürlük mücadelesinin başlangıcının önemli bir simgesi olarak görür. Farklı görüşlere rağmen, tatil Makedon toplumunu birleştiren ve tarihî kimliğini vurgulayan başlıca tarihlerden biri olarak kalmaktadır.